Het had een hoogtepunt moeten worden in het jubileumjaar 2022: de houten toren in Brielle. Maar het liep anders. Maandag wordt het veelbesproken bouwwerk geopend.
Janet van Klink 04-03-23, 06:00
Bijna iedereen in Brielle had een mening over het ontwerp. Nu staat de zo’n 8 meter hoge houten toren op bastion IX, aan het einde van de Dijkstraat, er dan echt. Geen koning Willem-Alexander die in aanwezigheid van burgemeester Gregor Rensen van Brielle het lint doorknipt. Wethouder Janneke Postma (IBV) van de fusiegemeente Voorne aan Zee houdt maandag om 15.00 uur een toespraak. Gedeputeerde Willy de Zoete en de 1 April Vereniging nemen de heringerichte locatie daarna officieel in gebruik.
Eind juni 2020 is het plan voor bastion IX gepresenteerd. Brielle zou op 1 april 2022 groots gaan herdenken dat de Watergeuzen die dag 450 jaar geleden via de Noordpoort binnenkwamen. Die voor Nederland zo historische grond was tot dan toe vooral een hondenuitlaatplaats. Dat moest anders, vonden burgemeester en wethouders.
‘Disneyficatie’
Architecten Ro Koster en Ad Kil kregen de opdracht iets moois te ontwerpen. Ze bedachten een eigentijdse Noordpoort met loopbruggen aan weerszijden, een ‘echo’ van het verleden. ,,Dit monument wordt een ijkpunt in de viering van 450 jaar bevrijding in 2022’’, kondigde wethouder André Schoon (VVD) verheugd aan.
Dit monument wordt een ijkpunt in de viering van 450 jaar bevrijding in 2022André Schoon, Wethouder Brielle
Niet iedereen bleek enthousiast. Oud-Briellenaar Rens van Adrighem sprak van ‘Disneyficatie’ van de historische plek met ‘een houten staketsel’. Hij riep Briellenaren op dit tegen te houden. Op internet verscheen zelfs een filmpje, waarin werd voorgesteld de houten toren af te laten fikken.
Maar, op een informatieavond in ’t Dijckhuis in Vierpolders eind augustus 2020 was slechts één tegenstander. De Brielse Jolanda Boogaard noemde het ontwerp te nieuw en te abstract. ,,Als u dit plan van tafel veegt, bent u mijn held’’, vroeg ze burgemeester Rensen indringend. Een handjevol voorstanders prees juist het abstracte (‘niemand weet hoe de Noordpoort eruitzag’) en de toegankelijkheid voor mindervaliden.
Smeekschrift
Briellenaren verenigden zich wel. In oktober 2020 boden in historische 1 aprilkleding gestoken leden van de opgerichte stichting Noordpoort de burgemeester een smeekschrift met 800 handtekeningen aan. Daarin vroegen ze op de ‘heilige grond’ geen ‘houten skelet’ neer te zetten. Ze zagen meer in het blootleggen van alle fundaties en oude stadsmuren. Veel acties zouden er volgen.
Commentaar kwam er bovendien van een officiële instantie. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) vond dat het ontwerp geen recht deed aan het bastion IX, uit een latere periode. Het bouwwerk moest minder pompeus worden. En dus haalden de architecten de zijkanten van het ontwerp af. Brielle krijgt zijn eigen Venus van Milo, aldus de tegenstanders.
Tegenvallers
Op 28 april 2021 gaf de gemeenteraad definitief groen licht voor de bouw. Stichting Noordpoort deed die avond voor de vijftiende keer een poging die alsnog op andere gedachten te brengen. ,,Hoeveel keer nog om bij u in te breken?’’, verzuchtte Björn Middel. Hij vond alleen gehoor bij de oppositie. De stichting zag zich inmiddels gesteund door tweeduizend handtekeningen.
In september 2021 bleek dat de gedroomde datum 1 april 2022 niet haalbaar was. ‘De planvorming en vergunningprocedure heeft meer tijd in beslag genomen dan verwacht’, aldus B en W. Brielle ging voor najaar 2022, maar ook dit bleek onhaalbaar. Zo is de opening van de houten toren een feestelijk moment geworden voor de fusiegemeente Voorne aan Zee.
Het door de stichting Noordpoort ingestelde beroep loopt intussen. Een zittingsdatum is nog niet bekend. In theorie is het nog mogelijk dat de rechter de vergunning vernietigt en de houten toren weg moet.
Bron: AD
