De gemeente Brielle kan een houten toren laten bouwen op de plek waar de Watergeuzen op 1 april 1572 de stad binnenvielen. Dat heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) deze week laten weten. De dienst is bijna akkoord met het plan voor het omstreden bouwwerk. Wel moet de ‘stadsmuur’ aan beide kanten van de toren worden geschrapt.
Janet van Klink, Theo Teitsma 04-03-21, 08:00
Brielle wil volgend jaar 450 jaar bevrijding van het Spaanse juk uitgebreid vieren. Architecten Ro Koster en Ad Kil bedachten in opdracht van de gemeente een eigentijdse reconstructie van de Noordpoort bovenop de in de grond zittende restanten van deze poort en stadsmuur. De toren kan aan beide kanten worden beklommen via een houten loopbrug. Deze loopbruggen zijn een moderne uitvoering van de vroegere stadsmuur.
Dat laatste ziet de RCE, die uit naam van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap schrijft, als een aantasting van de 17de eeuwse vestingwallen. ‘Opbouw van de stadsmuur zorgt voor een praktische en visuele afsnijding van de keel van het bastion. Dit is een aantasting van de cultuurhistorische waarden van het bastion’, schrijft de rijksdienst in een brief aan het Brielse gemeentebestuur. Als de loopbruggen uit plan worden weggelaten kan de RCE een positief advies uitbrengen. ‘Er wordt meer aan de verbeelding van de bezoeker overgelaten.’
Mindervaliden
Het schrappen van deze onderdelen is een bittere pil voor mindervaliden. Zij gaven eerder juist aan blij te zijn met de schuin oplopende bruggen waarmee ze de eerste verdieping van de houten toren zouden kunnen bereiken. De rijksdienst geeft in haar schrijven aan mee te willen denken over de toegankelijkheid voor mindervaliden.
Onder Briellenaren leidt het ontwerp tot veel protest. Ze vinden de komst van de houten toren een aantasting van ‘heilige grond’. De gemeente is bezig met de vergunningverlening voor het 1 aprilmonument. Zowel de overblijfselen van de Noordpoort en de stadsmuur als het bastion van de 17de eeuwse vestingwallen zijn rijksmonumenten. Om die reden is voor de vergunningverlening een advies van de rijksdienst nodig. In november was die nog negatief over het plan voor de houten toren. Het gemeentebestuur diende de nodige onderzoeken te laten uitvoeren en aanpassingen te verrichten. Binnen de Brielse gemeenteraad ontstond ophef toen bleek dat het college de brief had achtergehouden.
Schade aan muur
De rijksdienst gaat onder voorwaarden nu akkoord en eist voor de houten toren dat die wordt verankerd in de ondergrond. Brielle moet wel in de gaten houden of de houten toren inderdaad geen schade oplevert aan de restanten van de poort en muur in de grond. Verder is de rijksdienst blij dat het middeleeuwse muurwerk bedekt blijft. In de oorspronkelijke plannen zou de muur worden uitgegraven tot een diepte van 70 tot 100 centimeter. De ontgraving zou diverse risico’s voor het middeleeuwse metselwerk met zich meebrengen.
Het voelt of het college de plannen toch doordruktstichting Noordpoort
Wethouder André Schoon (VVD) is in overleg met de architecten over de aanpassingen van het ontwerp. Hij verwacht in april de resultaten aan de Brielse politiek te kunnen voorleggen. In een eerste voorlopige reactie zegt de stichting Noordpoort, die honderden handtekeningen ophaalde tegen de houten toren, dat ‘het voelt of het college de plannen toch doordrukt’.
Vanwege alle commotie over de toren liet burgemeester Gregor Rensen eerder al weten dat het koninklijk bezoek dat op 1 april volgend jaar wordt verwacht niet langs het bouwwerk zal worden geleid. ,,We hebben nog genoeg andere mooie plekken om te tonen.”
Bron: AD
